Eingabe löschen

Kopfbereich

Schnellnavigation

Hauptnavigation

Pled svizzer da l'onn

Il pled da l'onn represchenta svilups socials essenzials che sa manifesteschan en ils discurs da la Svizra. In team da perscrutaziun dal Departament da linguistica applitgada da la Scola auta turitgaisa per scienzas (ZHAW) eruescha ensemen cun la Lia Rumantscha (l’uniun tetgala da tut las persunas ed organisaziuns linguisticas rumantschas), il Pled svizzer da l'onn per vegnir a savair co che la Svizra patratga – en tut las quatter linguas naziunalas.

L'elecziun ha lieu a moda plurilingua, sa basa sin la perscrutaziun ed è interactiva:

Plurilinguitad

Dal 2003 fin il 2016 ha il «Biro dal pled da l'onn» tschernì mintg'onn il pled da l'onn per la Svizra en tudestg. Dapi il 2017 eruescha in team da perscrutadras e perscrutaders da la ZHAW il pled da l'onn tudestg e franzos, dapi il 2018 il talian. A partir dal 2019 è vegnì vitiers il pled da l’onn rumantsch, il qual vegn tschernì en collavuraziun cun la Lia Rumantscha.

Perscrutaziun

Mintga lingua tscherna il pled via trais stgalims:

  1. L'emprim analiseschan las perscrutadras ed ils perscrutaders la banca da datas da la ZHAW «Korpus swiss-AL» e defineschan ventg pleds ch'èn vegnids duvrads l'onn current pli savens ch'ils onns precedents.
  2. Suenter tscherna ina giuria da profis da lingua ils trais pleds ils pli marcants da questa glista, da propostas dal public e sin fundament d'atgnas experientschas.
  3. La finala mussan las perscrutadras ed ils perscrutaders cun istorgias da pleds co che questas noziuns èn sa sviluppadas l'ultim onn areguard il diever linguistic en Svizra e tge midadas socialas ch'els represchentan.

Interactivitad

La ZHAW ramassa datas davart il discurs svizzer sco era propostas ch'ins po trametter fin ils 24 da november via ils suandants chanals:

#pledrumantsch
pled-da-l-onn.linguistica@zhaw.ch

#WortdesJahresCH
wort-des-jahres.linguistik@zhaw.ch

#MotDeLAnnéeCH
mot-de-l-annee.linguistique@zhaw.ch

#ParolaDellAnnoCH
parola-dell-anno.linguistica@zhaw.ch

Davart novitads infurmain nus regularmain sin questa pagina e via noss account da twitter @ZHAW_Linguistik.

Video, rap, slam

Video: Pled svizzer da l'onn

Medias

Pleds da l’onn dapi il 2017

Onn, posiziun tudestg franzos talian rumantsch
2023, 1. Monsterbank décombres GPT Solarexpress
2023, 2. Chatbot intelligence artificielle Tunnel Igl Rutsch
2023, 3. Ghosting coûts de la santé ecoansia regulaziun proactiva
2022, 1. Strommangellage boycotter penuria mancanza
2022, 2. Frauen-Ticket sobriété invasione status S
2022, 3. Schutzstatus S souffle coraggio 19 grads
2021, 1. Impfdurchbruch iel certificato respect
2021, 2. Starkregen précarité urgenza pazienza
2021, 3. entfreunden variants exploit tgira
2020, 1. systemrelevant coronagraben pandemia mascrina
2020, 2. Maskensünder gestes barrières responsabilità extraordinari
2020, 3. stosslüften luttes distanza positivitad
2019, 1. Klimajugend vague verte onda verde luf
2019, 2. OK Boomer féminicide sciopero delle donne diaspora
2019, 3. Flugscham flygskam 5G unda verda
2018, 1. Doppeladler charge mentale gesto dell’aquila 2019
2018, 2. Rahmenabkommen sécheresse notte tropicale -
2018, 3. 079 infox criptovalute -
2017, 1. #metoo harcèlement 2018 2019
2017, 2. weglachen congé paternité - -
2017, 3. Influencer influenceur / influenceuse - -

Team

Direcziun strategica e giuria per il tudestg

Giuria per il rumantsch

Giuria per il franzos

Giuria per il talian

Linguistica da corpus

Sounding board